Vanaf 1 januari 2021 zou de nieuwe omgevingswet van kracht gaan. Vanwege de corona-crisis is de invoering van de wet uitgesteld. Dat betekent dat de bouwsector iets meer tijd krijgt om zich voor te bereiden op de aankomende veranderingen.
Omgevingsmanagement is het speelveld waarin de gebruikers van de BouwApp opereren. Daarom hebben wij uitgezocht wat de nieuwe omgevingswet concreet betekent voor omgevingscommunicatie en participatie bij bouw-en infraprojecten.
Betrekken in plaats van informeren
Op dit moment zien we in de praktijk dat opdrachtgevers en aannemers zeer uiteenlopende opvattingen hebben over participatie. De één betrekt de omgeving om de puntjes op de i te zetten, bijvoorbeeld voor de keuze voor boomsoort a of b. De ander betrekt de omgeving al intensief voordat het plan concreet is. In de nieuwe omgevingswet speelt participatie een cruciale rol en is de omgevingscommunicatie er dan ook vooral op gericht om mensen te betrekken in plaats van alleen te informeren.
De 4 fasen van de omgevingswet
In de nieuwe omgevingswet zijn bouw- en infraprojecten opgedeeld in vier fasen. Daarbinnen zijn er nieuwe wetten en regels waaraan omgevingscommunicatie en participatie moet voldoen. We beschrijven per fase waar je als project- of omgevingsmanager rekening mee moet houden.
-
- Idee-fase
- Planfase
- Realisatiefase
- Evaluatiefase
1. Ideefase
De nieuwe wet schrijft voor dat de omgeving vanaf het absolute begin van een project al wordt betrokken. Nog ruim voordat de plannen gemaakt worden. Hierbij is het voornaamste doel dat de verschillende belangen in de omgeving in kaart worden gebracht en dat er een gezamenlijke toekomstvisie wordt ontwikkeld. Hierbij speelt communicatie direct een belangrijke rol. Hoe zorg je ervoor dat iedereen aanhaakt en zich verbonden voelt met de omgeving?
2. Planfase
In deze fase werk je als overheid aan een omgevingsplan. Je haalt opvattingen en overtuigingen op bij allerlei vertegenwoordigers zoals omwonenden, ondernemers, natuur- en milieuorganisaties, energiecoöperaties. Deze opvattingen vormen de uitgangspunten van het omgevingsplan.
Wanneer het plan concreter is geworden, wordt deze opnieuw voorgelegd aan de verschillende stakeholders. Het doel van participatie in deze fase is het ophalen van argumenten en het toetsen van plannen.
3. Realisatiefase
In de realisatiefase draait het om het uitvoeren van concrete projecten. In deze fase richt de participatie zich op het helder maken van grenzen, het afwegen van kosten en baten, risico’s in het gebied en de risico’s voor bepaalde groepen. Hierbij speelt communicatie een grote rol, ook om de hinderbeleving te beperken en de omgeving hier zelf aan bij te laten dragen.
4. Evaluatiefase
Participatie in de evaluatiefase richt zich op meten, monitoren of evalueren. Hierbij maak je gebruik van gebruikerservaringen of gemeten data. Logischerwijs is het doel van participatie en communicatie in de fase voornamelijk het ophalen van ervaringen vanuit de verschillende doelgroepen.
Achtergrondinformatie
Er is online veel informatie te vinden over de nieuwe omgevingswet. Om dit artikel te schrijven hebben wij verschillende bronnen geraadpleegd. Daardoor hebben we een goed beeld over waar je terecht kunt als je opzoek bent naar meer informatie. De volgende websites bieden betrouwbare achtergrondinformatie over de nieuwe omgevingswet:
Aan de slag met de omgevingswet
Deze website is ontstaan uit een samenwerking tussen Rijksoverheid, Unie van Waterschappen, VNG en Interprovinciaal Overleg. Hier leggen ze de praktische toepassing van de nieuwe wet uit.
Omgevingswet website Rijksoverheid
Dit is de officiële website van de rijksoverheid. Op deze website staan de grote lijnen van de omgevingswet beschreven. Ook verwijst men naar andere overheidswebsite voor specifieke informatie.
Wet- en regelgeving omgevingswet
Deze website is van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, die verantwoordelijk is voor de omgevingswet. Hier is de ‘taaie’ informatie te vinden zoals de verslagen van de kamerdebatten over de omgevingswet. Ook wordt op deze website gepubliceerd over de verwachte invoerdatum ervan.